Sygnał Analogowy i Sinusoida
Charakterystyka sygnałów ciągłych: amplituda, okres i częstotliwość.
Czym jest sygnał analogowy?
Sygnał analogowy to rodzaj sygnału, który może przyjmować dowolną wartość z ciągłego zakresu w danym przedziale czasu. Jego wartości zmieniają się płynnie i nie są ograniczone do skończonego zbioru poziomów. Otaczający nas świat fizyczny jest z natury analogowy – przykładami są fale dźwiękowe, natężenie światła czy zmiany temperatury. Ludzka mowa jest klasycznym przykładem sygnału analogowego.
Sinusoida: Fundamentalny Element Składowy
Najprostszą i najbardziej fundamentalną formą sygnału analogowego jest sinusoida. Zgodnie z twierdzeniem Fouriera, każdy złożony sygnał okresowy można rozłożyć na sumę prostych fal sinusoidalnych. Zrozumienie sinusoidy jest zatem kluczowe do zrozumienia wszystkich sygnałów analogowych.
Animowana sinusoida z opisanymi kluczowymi parametrami: amplituda i okres
Animowana sinusoida z oznaczeniem amplitudy i okresu.
Parametry Fali Sinusoidalnej
- Amplituda (A): Jest to maksymalne wychylenie (wartość) sygnału od poziomu zerowego (osi czasu). Opisuje „siłę” lub „intensywność” sygnału. Na wykresie jest to odległość od osi poziomej do szczytu fali.
- Okres (T): Jest to czas potrzebny do wykonania jednego pełnego cyklu fali, po którym jej kształt zaczyna się powtarzać. Mierzony jest w sekundach [s].
- Częstotliwość (f): Jest to liczba pełnych cykli fali wykonanych w ciągu jednej sekundy. Jest odwrotnością okresu i mierzona jest w Hercach [Hz], gdzie 1 Hz = 1 cykl na sekundę.
Wzór:
Od Fali Akustycznej do Sygnału Transmisyjnego
Zjawiska fizyczne, takie jak fale akustyczne (np. ludzka mowa), muszą zostać przekształcone w sygnał transmisyjny (zazwyczaj elektryczny), aby mogły być przesłane przez systemy telekomunikacyjne. Takie złożone sygnały również charakteryzują się kilkoma kluczowymi parametrami.
- Dynamika (D): Jest to stosunek największej wartości sygnału (np. amplitudy ) do jego najmniejszej wartości () w danym segmencie. Definiuje zakres zmienności poziomów sygnału i jest często wyrażana w decybelach.
- Pasmo częstotliwości (): Jest to zakres częstotliwości zawartych w sygnale, od najniższej () do najwyższej (). Aby sygnał został przesłany bez utraty informacji, kanał transmisyjny musi być w stanie przenieść całe to pasmo częstotliwości.
Przykład: Pasmo Telefoniczne
Aby zapewnić zrozumiałą transmisję mowy ludzkiej, standardowo przyjmuje się pasmo częstotliwości od 300 Hz do 3400 Hz. Daje to wymaganą szerokość pasma 3100 Hz. W praktyce przydziela się kanał o szerokości 4 kHz (4000 Hz). Ten dodatkowy margines, znany jako pasmo ochronne, zapobiega interferencjom między sąsiednimi kanałami głosowymi, gdy są one multipleksowane (łączone).